FRANSE ORGELS IN NEDERLAND © 2023 Vincent Hildebrandt HOME
Amsterdam
Begijnhofkapel
1903 - P.J. Adema & Zonen
1986 - Adema-Scheurs
2010 - Adema
I/7 - mechanisch
Dispositie
Clavier (C-f3)
Montre 8’
Bourdon Basc: 8’
Flûte harmonique Disc: 8’
Voix céleste 8’ vanaf c0
Prestant 4’
Doublette 2’
Hautbois 8’ discant
Trompette 8’
Pédale (C-g)
en tirasse (aangehangen)
Appel et renvoi Trompette
Video
Susanna Veerman
Dank aan de Congregatie van het heilig Sacrament voor de
genoten gastvrijheid en aan Susanna voor haar bereidheid
dit orgel te demonstreren voor de camera’s!
Dit orgel werd in 1879 door Aristide Cavaillé-Coll
gebouwd voor het Gesticht van Liefde St. Bernardus in
Amsterdam. Het is een serie-orgel uit de catalogus van
Cavaillé-Coll, waarvan er in totaal circa 30 gebouwd zijn.
In 1884 werd een herintonatie van drie registers
uitgevoerd door F. Reinberg. In 1903 verving P.J. Adema
de Doublette 2’ door een Aeoline 8’ en de Voix céleste
(die enkele jaren daarvoor was omgestemd tot viool)
werd weer terug omgestemd. In 1915 werd het orgel
overgeplaatst naar de kapel van de nieuwe locatie van
Sint Bernardus in Amsterdam. In 1967/68 werd het orgel
in de kapel verplaatst waarbij de oorspronkelijke
bekroning werd verwijderd vanwege de beschikbare
hoogte; Adema-Schreurs voerde schoonmaak- en
reparatiewerkzaamheden uit. In 1986 werd het orgel
door de Adema gerestaureerd waarbij de oorspronkelijke
dispositie werd hersteld door het vervangen van de
Aeoline door een Doublette 2’. In 2006 werd het orgel
zwaar beschadigd door een brand, veroorzaakt door een
brandend lampje achter de afsluitende luiken van de
klaviatuur. Met name de klaviatuur, de rechterzijkant van
de kas en de corpora van de grootste pijpen en de
frontpijpen raakten zwaar tot onherstelbaar beschadigd.
Na restauratie werd het orgel in de kapel van de H.H.
Ursula en Joannes op het Begijnhof te Amsterdam
geplaatst. Deze restauratie en reconstructie werd
uitgevoerd door Adema. De orgelkast werd hersteld. De
in de jaren-60 verdwenen bekroning met kantelen,
pinakels en kruis werd gereconstrueerd. De luiken,
waarschijnlijk op enig moment ná 1915 aangebracht door
Adema en later verwijderd maar bewaard gebleven,
werden opnieuw bevestigd. De klaviatuur werd naar
voorbeeld van de resterende materialen nieuw gemaakt.
De aan de bovenzijde gesmolten frontpijpen werden
nieuw vervaardigd evenals de corpora van het grootste
binnenpijpwerk.
Dit orgel wordt alleen gebruikt voor liturgische
doeleinden in de kapel en bespeeld door de vaste
organisten. Voor gastorganisten is het niet mogelijk dit
orgel te bespelen.
Een uitgebreide beschrijving van de historie en huidige staat van dit
instrument is te vinden in het proefschrift van René Verwer:
Cavaillé-Coll in Nederland. Canaletto/Repro Holland, Alphen aan den Rijn,
2009.
Overige bronnen:
•
Het Historische Orgel in Nederland 1878-1886,
Nationaal Instituut voor de Orgelkunst
•
Website Adema’s kerkorgelbouw
•
Orgbase.nl
Foto’s:
Kapel, exterieur: Mikestravelguide
Orgel, luiken open: Hans-Jörg Gemeinholz
Orgel, luiken dicht: A.A.W.J. Rietman
Klaviatuur: Adema’s Kerkorgelbouw
Amsterdam
Begijnhofkapel
1903 - P.J. Adema & Zonen
1986 - Adema-Scheurs
2010 - Adema
I/7 - mechanisch
Dit orgel werd in 1879 door Aristide Cavaillé-Coll
gebouwd voor het Gesticht van Liefde St. Bernardus in
Amsterdam. Het is een serie-orgel uit de catalogus van
Cavaillé-Coll, waarvan er in totaal circa 30 gebouwd zijn.
In 1884 werd een herintonatie van drie registers
uitgevoerd door F. Reinberg. In 1903 verving P.J. Adema
de Doublette 2’ door een Aeoline 8’ en de Voix céleste
(die enkele jaren daarvoor was omgestemd tot viool)
werd weer terug omgestemd. In 1915 werd het orgel
overgeplaatst naar de kapel van de nieuwe locatie van
Sint Bernardus in Amsterdam. In 1967/68 werd het orgel
in de kapel verplaatst waarbij de oorspronkelijke
bekroning werd verwijderd vanwege de beschikbare
hoogte; Adema-Schreurs voerde schoonmaak- en
reparatiewerkzaamheden uit. In 1986 werd het orgel
door de Adema gerestaureerd waarbij de oorspronkelijke
dispositie werd hersteld door het vervangen van de
Aeoline door een Doublette 2’. In 2006 werd het orgel
zwaar beschadigd door een brand, veroorzaakt door een
brandend lampje achter de afsluitende luiken van de
klaviatuur. Met name de klaviatuur, de rechterzijkant van
de kas en de corpora van de grootste pijpen en de
frontpijpen raakten zwaar tot onherstelbaar beschadigd.
Na restauratie werd het orgel in de kapel van de H.H.
Ursula en Joannes op het Begijnhof te Amsterdam
geplaatst. Deze restauratie en reconstructie werd
uitgevoerd door Adema. De orgelkast werd hersteld. De
in de jaren-60 verdwenen bekroning met kantelen,
pinakels en kruis werd gereconstrueerd. De luiken,
waarschijnlijk op enig moment ná 1915 aangebracht door
Adema en later verwijderd maar bewaard gebleven,
werden opnieuw bevestigd. De klaviatuur werd naar
voorbeeld van de resterende materialen nieuw gemaakt.
De aan de bovenzijde gesmolten frontpijpen werden
nieuw vervaardigd evenals de corpora van het grootste
binnenpijpwerk.
Dit orgel wordt alleen gebruikt voor liturgische
doeleinden in de kapel en bespeeld door de vaste
organisten. Voor gastorganisten is het niet mogelijk dit
orgel te bespelen.
Een uitgebreide beschrijving van de historie en huidige
staat van dit instrument is te vinden in het
proefschrift van René Verwer:
Cavaillé-Coll in Nederland. Canaletto/Repro Holland,
Alphen aan den Rijn, 2009.
Overige bronnen:
•
Het Historische Orgel in Nederland 1878-1886,
Nationaal Instituut voor de Orgelkunst
•
Website Adema’s kerkorgelbouw
•
Orgbase.nl
Foto’s:
Kapel, exterieur: Mikestravelguide
Orgel, luiken open: Hans-Jörg Gemeinholz
Orgel, luiken dicht: A.A.W.J. Rietman
Klaviatuur: Adema’s Kerkorgelbouw
Dispositie
Clavier (C-f3)
Montre 8’
Bourdon Basc: 8’
Flûte harmonique Disc: 8’
Voix céleste 8’ vanaf c0
Prestant 4’
Doublette 2’
Hautbois 8’ discant
Trompette 8’
Pédale (C-g)
en tirasse (aangehangen)
Appel et renvoi Trompette
Video
Susanna Veerman
Dank aan de Congregatie van het heilig Sacrament
voor de genoten gastvrijheid en aan Susanna voor
haar bereidheid dit orgel te demonstreren voor de
camera’s!
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt HOME