Aristide Cavaillé-Coll

Den Haag, Waalse kerk

Franse orgels in Nederland

gebouwd door Cavaillé-Coll

Amsterdam, Augustinus (1881) Amsterdam, Begijnhofkapel (1879) Den Haag, Waalse kerk (1885) Haarlem, Philharmonie (1875) Leeuwarden, St Bonifacius (1886) Nunspeet, Sionskerk (1876)

Aristide Cavaillé-Coll is zonder twijfel de meest gezaghebbende orgelbouwer in de 19e eeuw in Frankrijk en de grondlegger van het symphonische orgel. Hij stamt af van een orgelbouwers familie uit het zuiden van Frankrijk en het noorden van Spanje. In 1833 kwam hij naar Parijs, waar hij in no time de opdracht in de wacht sleepte voor de bouw van een groot drie klaviers orgel in de basiliek van Saint Denis. Dit hoogst innovatieve instrument stond aan de wieg van de meer dan 600 orgels die hij zou bouwen tot aan zijn dood in 1899. Hij kan worden gezien als de grote innovator in de kunst en wetenschap van de orgelbouw en hij had een grote invloed op de ontwikkeling van de orgelbouw in de 19e eeuw in Frankrijk en daarbuiten. Hij schreef vele wetenschappelijke artikelen en boeken waarin hij de resultaten van zijn onderzoek en experimenten beschreef. Het oeuvre van Cavaillé-Coll kan in drie perioden worden onderscheiden: - de ´post-klassieke´ periode: de vroege werken; - de 'opera’-periode: van 1851 tot 1871; - de ´symfonische´ periode: de latere werken. Alle orgels die van hem in Nederland staan, stammen uit die laatste periode. Het bedrijf van Cavaillé-Coll werd vanaf 1898 voortgezet door zijn voormalige werknemer Charles Mutin. Een uitgebreide beschrijving van de orgels die Cavaillé-Coll bouwde in Nederland en het historisch-artistiek-cultureel kader waarin dat gebeurde, is te vinden in het proefschrift van René Verwer: Cavaillé-Coll in Nederland. Canaletto/Repro Holland, Alphen aan den Rijn, 2009.