Schoonhoven
Oud-Katholieke
kerk
1983 - Andrew Carter
2006 - Hans van Rossum
I/7 - mechanisch
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt
Het orgel in Schoonhoven is een zogenaamd ‘polyphone’:
een klein (portable) orgel (met de grootte van een fors
harmonium), uitgevonden door Louis Debierre. De pijpen in
dit instrument kunnen meerdere tonen produceren: de
langste pijpen zijn voorzien van 1-3 kleppen, waardoor één
pijp 1-3 tonen kan maken. Hierdoor kon de grootte van het
orgel aanzienlijk beperkt worden, terwijl het toch een fors
geluid kan produceren.
Gezien het feit dat Gloton zich in 1922 associeerde met Le
Mintier en het bedrijf de naam Le Mintier-Gloton ging
voeren, moet het orgel in Schoonhoven in of na 1922
gebouwd zijn.
Het orgel begon zijn leven in de kloosterkapel van de Franse
zusters van La Sagesse in Golden Green (Londen). Nadat dit
klooster in 1970 werd gesloten, is het orgel geschonken aan
Miss Juni Ellis. Vermoedelijk ging toen de originele
windvoorziening, bestaande uit een magazijnbalg met
daarbovenop twee schepbalgen, verloren. In 1985 schonk
zij het instrument aan ‘The Mount School’ (Londen), waarna
de firma Andrew Carter (Lakefield) een restauratie
uitvoerde. Omdat men er nauwelijks gebruik van maakte
besloot men in 1992 tot verkoop van het orgel. Via T.
Boersma kon het worden aangekocht door de parochie te
Schoonhoven. In 2006 werd een restauratie uitgevoerd door
Hans van Rossum. De kas, mechanieken en windladen
werden gerestaureerd en de windvoorziening
gereconstrueerd met gebruikmaking van een originele
historische windvoorziening uit een nagenoeg identiek
instrument van dezelfde orgelmakers.
Het gehele orgel is in een zwelkast geplaatst die door
middel van een kniehevel kan worden bediend. Door het
draaien van de registerknoppen is een aantal
combinatiemogelijkheden in te stellen. Verder is er een
knop voor een superoctaaf koppeling. Het transponeerbare
klavier heeft een omvang van 67 toetsen, waardoor het
mogelijk is zeer ruim te transponeren. De windlade heeft
echter een omvang van C-g3; de functionele omvang blijft
dus in alle gevallen 56 tonen.
Bron:
•
Website Hans van Rossum
•
Orgelkrant januari 2006
•
Orgbase.nl
Foto’s: Vincent Hildebrandt
Dispositie
Clavier (C-g
3
)
Bourdon D 16
Bourdon B 8
Flûte Harmonique D 8
Violon-Celle B/D 8
Voix-Célèste D 8
Flûte-Octav B/D 4
Trompette B/D 8
Video
Gijsbert Kok
Dank aan het kerkbestuur van de parochie van
de H.Bartholomeüs en de heer H . Camfferman voor de genoten
gastvrijheid en aan Gijsbert Kok voor zijn bereidheid dit orgel te
demonstreren voor de camera’s!
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt HOME