Franse orgels in Nederland
FRANSE ORGELS IN NEDERLAND © 2024 Vincent Hildebrandt HOME

Verdwenen

Franse orgels

gesorteerd op (kerk)gebouw

1. Amsterdam, vm Sint Lucaskerk Deze kerk is in 2022 aan de eredienst onttrokken. Er staat/stond een orgel in (III/14) van de Franse orgelbouwer André Mack uit Dinan (1977). Het is onbekend wat er sindsdien met dit instrument gebeurd is. 2. Breda/Ginneken H. Laurentius, Merklin (1851), Rochesson (1939) 3. Den Haag, Conservatorium (Mutin, 1918). Thans Wihr au val, St. Martin (Elzas) 4. Ossenisse, r.k. St. Willibrordus, Merklin-Schütze, 1856 Dit orgel werd in 1915 overgeplaatst naar de nieuwe kerk en in 1961 vervangen door een nieuw instrument van Vermeulen (Weert). Het is onbekend wat er met het oude instrument gebeurd is. Video omroep Zeeland. De dispositie luidde: Manuaal (C-f’’’): Bourdon 16 disc. - Prestant 8 - Roerfluit 8 - Viola di Gamba 8 - Prestant 4 - Fluit 2. Pedaal (C-d’): Aangehangen 5. Someren-Eind, vm O.L.V. Tenhemelopneming (Merklin, 185?). Na de sloop van de kerk in 2013 is het orgel in opslag gegaan bij Pels & van Leeuwen. 6. Terheyden, H. Anthonius Abt, Merklin-Schütze (1866) Tweeklaviers orgel met 13 (15) stemmen, in 1880 verbouwd door Adema en in 1922 bij een grote brand compleet verwoest. 7. Wassenaar, vm Sint Jozef Deze kerk is in 2022 aan de eredienst onttrokken om een gezondheids- centrum te worden. In de kerk stond een orgel van Stevens (1966). Het is een samenraapsel van onderdelen uit verschillende instrumenten. De speeltafel wijst naar Merklin, gezien de vormgeving van het pedaal en de koppelingen in de speeltafel. De lade is afkomstig van een Récit, plaats en bouwer onbekend. De lade heeft twee cancellen meer dan de toetsen in de speeltafel, beide horen dus niet bij elkaar. De lade telt 12 registers en is verdeeld in twee ventielkasten, waarvan één afsluitbaar is geweest met kleppen (combinatielade). Het kastje is 19e eeuws en zuidelijk, maar hoort niet bij het instrument. De ladelagering in het kastje zit op andere plaatsen, bovendien heeft het kastje een hoge middentoren en aflopende zijvelden: de windlade is in C en C# kant verdeeld, naar het midden aflopend. De Trompet van het instrument stom derhalve achter het kastje opgesteld met een eigen omtimmering. Achter de manuaallade was een pedaallade geplaatst van geheel andere makelij, samen met de Trompet in een rechthoekige kast achter het oude kastje. Het pijpwerk is in 1966 integraal door Stinkens geleverd (op navraag), behalve het houten pijpwerk, dit is ouder. Het is in deze vorm door Stevens geplaatst, die waarschijnlijk veel onderdelen in voorraad had. Met dank aan Ronald van Baekel/Adema’s Kerkorgelbouw B.V. voor deze informatie. Het plan was dit orgel te verhuizen naar de H. Willibrordkerk in Oegstgeest, maar de kosten bleken echter te hoog en het orgel is thans in opslag bij de firma Adema. Meer info. Deze opsomming zal ongetwijfeld niet volledig zijn, maar we hebben het hier niet voor niets over verdwenen orgels…
De orgels van Merklin voor 1855 en na 1870 Deze website documenteert alleen orgels van Franse bouwers. Bouwers van andere nationaliteit komen niet aan de orde, ook al bouwden zij wellicht zeer ‘Frans’ klinkende orgels. De Belgische-franse firma Merklin & Schütze is opgenomen tot de splitsing van het bedrijf in 1870 in een Franse en een Belgische/Brusselse vestiging. Deze laatste vestiging werd toen overgenomen door Pierre Schyven en kan beschouwd worden als een puur Belgisch bedrijf. De orgels die Schyven na 1870 in Nederland bouwde, zijn daarom niet opgenomen. Het betreft de volgende orgels*: 1. Breda, r.k. O.L. Vrouw, Schyven, 1884 Dit orgel is in 1914 omgebouwd of vervangen; kerk en orgel zijn in 1967 gesloopt. 2. Maastricht, r.k. O.L. Vrouwe-basiliek Dit Séverijn/Binvignat orgel (1652/1830) is in 1852 door Merklin-Schütze gerestaureerd; na een nieuwe restauratie door Flentrop in 1980-1984 resteert nog een beperkte hoeveelheid pijpwerk van Merklin. 3. Oostelbeers, r.k. St. Andreas, Schyven, 1898 Nieuw pneumatisch eenklaviers orgel van Schyven; de enige wijziging aan dit orgel is de ombouw in 1955 naar elektro-pneumatische tractuur door Vermeulen. De kerk is momenteel in gebruik als evementenlocatie, het orgel is nog steeds aanwezig... 4. Princenhage, Herv. Kerk, Schyven, 1888 Dit orgel bezat waarschijnlijk één klavier en is rond 1970 afgebroken. 5. Roosendaal (St Jan), Schyven, 1899. Schyven hergebruikte veel pijpwerk van het voormalige orgel van Merklin (1852). Daarom is dit orgel wel uitgebreid beschreven op deze site. 6. Waalwijk, r.k. St. Jan, Schyven, 1877 Nieuw orgel in bestaande 18e eeuwse kas, met gebruikmaking van veel oud pijpwerk. In 1932 werd dit instrument vervangen door een nieuw orgel van B. Pels & Zonen, waarin veel oud pijpwerk werd hergebruikt. 7. Zundert, N.H. kerk, Merklin Schüze, 1853 (harmonium) Geleverd door Hermans uit Breda (vgl. Broekhuyzen Z59). Het harmonium is later vervangen. * Frans Jespers Merklin en Schyven in Nederland. Het Orgel, juli/augustus 1984 jrg. 80, pp. 300-305.
Franse orgels in NL

Verdwenen

Franse orgels

gesorteerd op (kerk)gebouw

FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt
1. Amsterdam, vm Sint Lucaskerk Deze kerk is in 2022 aan de eredienst onttrokken. Er staat/stond een orgel in (III/14) van de Franse orgelbouwer André Mack uit Dinan (1977). Het is onbekend wat er sindsdien met dit instrument gebeurd is. 2. Breda/Ginneken H. Laurentius, Merklin (1851), Rochesson (1939) 3. Den Haag, Conservatorium (Mutin, 1918). Thans Wihr au val, St. Martin (Elzas) 4. Ossenisse, r.k. St. Willibrordus, Merklin-Schütze, 1856 Dit orgel werd in 1915 overgeplaatst naar de nieuwe kerk en in 1961 vervangen door een nieuw instrument van Vermeulen (Weert). Het is onbekend wat er met het oude instrument gebeurd is. Video omroep Zeeland. De dispositie luidde: Manuaal (C-f’’’): Bourdon 16 disc. - Prestant 8 - Roerfluit 8 - Viola di Gamba 8 - Prestant 4 - Fluit 2. Pedaal (C-d’): Aangehangen 5. Someren-Eind, vm O.L.V. Tenhemelopneming (Merklin, 185?). Na de sloop van de kerk in 2013 is het orgel in opslag gegaan bij Pels & van Leeuwen. 6. Terheyden, H. Anthonius Abt, Merklin-Schütze (1866) Tweeklaviers orgel met 13 (15) stemmen, in 1880 verbouwd door Adema en in 1922 bij een grote brand compleet verwoest. 7. Wassenaar, vm Sint Jozef Deze kerk is in 2022 aan de eredienst onttrokken om een gezondheids- centrum te worden. In de kerk stond een orgel van Stevens (1966). Het is een samenraapsel van onderdelen uit verschillende instrumenten. De speeltafel wijst naar Merklin, gezien de vormgeving van het pedaal en de koppelingen in de speeltafel. De lade is afkomstig van een Récit, plaats en bouwer onbekend. De lade heeft twee cancellen meer dan de toetsen in de speeltafel, beide horen dus niet bij elkaar. De lade telt 12 registers en is verdeeld in twee ventielkasten, waarvan één afsluitbaar is geweest met kleppen (combinatielade). Het kastje is 19e eeuws en zuidelijk, maar hoort niet bij het instrument. De ladelagering in het kastje zit op andere plaatsen, bovendien heeft het kastje een hoge middentoren en aflopende zijvelden: de windlade is in C en C# kant verdeeld, naar het midden aflopend. De Trompet van het instrument stom derhalve achter het kastje opgesteld met een eigen omtimmering. Achter de manuaallade was een pedaallade geplaatst van geheel andere makelij, samen met de Trompet in een rechthoekige kast achter het oude kastje. Het pijpwerk is in 1966 integraal door Stinkens geleverd (op navraag), behalve het houten pijpwerk, dit is ouder. Het is in deze vorm door Stevens geplaatst, die waarschijnlijk veel onderdelen in voorraad had. Met dank aan Ronald van Baekel/Adema’s Kerkorgelbouw B.V. voor deze informatie. Het plan was dit orgel te verhuizen naar de H. Willibrordkerk in Oegstgeest, maar de kosten bleken echter te hoog en het orgel is thans in opslag bij de firma Adema. Meer info. Deze opsomming zal ongetwijfeld niet volledig zijn, maar we hebben het hier niet voor niets over verdwenen orgels…
De orgels van Merklin voor 1855 en na 1870 Deze website documenteert alleen orgels van Franse bouwers. Bouwers van andere nationaliteit komen niet aan de orde, ook al bouwden zij wellicht zeer ‘Frans’ klinkende orgels. De Belgische-franse firma Merklin & Schütze is opgenomen tot de splitsing van het bedrijf in 1870 in een Franse en een Belgische/Brusselse vestiging. Deze laatste vestiging werd toen overgenomen door Pierre Schyven en kan beschouwd worden als een puur Belgisch bedrijf. De orgels die Schyven na 1870 in Nederland bouwde, zijn daarom niet opgenomen. Het betreft de volgende orgels*: 1. Breda, r.k. O.L. Vrouw, Schyven, 1884 Dit orgel is in 1914 omgebouwd of vervangen; kerk en orgel zijn in 1967 gesloopt. 2. Maastricht, r.k. O.L. Vrouwe-basiliek Dit Séverijn/Binvignat orgel (1652/1830) is in 1852 door Merklin-Schütze gerestaureerd; na een nieuwe restauratie door Flentrop in 1980-1984 resteert nog een beperkte hoeveelheid pijpwerk van Merklin. 3. Oostelbeers, r.k. St. Andreas, Schyven, 1898 Nieuw pneumatisch eenklaviers orgel van Schyven; de enige wijziging aan dit orgel is de ombouw in 1955 naar elektro-pneumatische tractuur door Vermeulen. De kerk is momenteel in gebruik als evementenlocatie, het orgel is nog steeds aanwezig... 4. Princenhage, Herv. Kerk, Schyven, 1888 Dit orgel bezat waarschijnlijk één klavier en is rond 1970 afgebroken. 5. Roosendaal (St Jan), Schyven, 1899. Schyven hergebruikte veel pijpwerk van het voormalige orgel van Merklin (1852). Daarom is dit orgel wel uitgebreid beschreven op deze site. 6. Waalwijk, r.k. St. Jan, Schyven, 1877 Nieuw orgel in bestaande 18e eeuwse kas, met gebruikmaking van veel oud pijpwerk. In 1932 werd dit instrument vervangen door een nieuw orgel van B. Pels & Zonen, waarin veel oud pijpwerk werd hergebruikt. 7. Zundert, N.H. kerk, Merklin Schüze, 1853 (harmonium) Geleverd door Hermans uit Breda (vgl. Broekhuyzen Z59). Het harmonium is later vervangen. * Frans Jespers Merklin en Schyven in Nederland. Het Orgel, juli/augustus 1984 jrg. 80, pp. 300-305.
FRANSE ORGELS IN NL © Vincent Hildebrandt HOME